Trong công ty mình có nhiều kiểu leadership (lãnh đạo) khác nhau. Có người lãnh đạo theo sự mềm mỏng, thấu hiểu và an ủi, nhưng cũng có người lãnh đạo theo kiểu hà khắc.
Khác với mọi người, mình là đối tượng ở giữa.
Thường mỗi tháng, mình cũng có những session “Learning Meet Up” để tâm sự, động viên team và thấu hiểu khó khăn của mọi người. Nhưng nếu một việc sai lặp đi lặp lại nhiều lần, đặc biệt là đối với các bạn không có tư duy cầu tiến, và luôn “Sit On Problem” thì mình lại cực kì thẳng tính.
Việc này vốn luôn có 2 mặt tốt và xấu, nhưng với các trường hợp cần giải quyết vấn đề nhanh thì nó cực kì hiệu quả.
Vậy Sit On Problem là gì?
Sit on problem xuất phát từ việc tư duy như một Victim (nạn nhân). Thường tư duy Victim sẽ có những niềm tin như:
Cho rằng mọi vấn đề không nằm trong kiểm soát hay trách nhiệm của họ
Cảm thấy bất công, không được ghi nhận dù đã cố gắng hết sức
Ám ảnh về những tình huống tiêu cực, nhưng lại không muốn giải quyết chúng
Hay ngầm hiểu bản thân không có khả năng hay trách nhiệm phải hành động
Đối với Sit On Problem, hầu hết người đó đã nhận ra vấn đề nhưng vẫn:
Than thở, kể lể hết người này đến người khác nhưng không hành động
Lê thê kéo dài các meeting, nhưng khi hỏi trách nhiệm thuộc về ai thì không ai dám nhận
Cho rằng những gì đã xảy ra rồi thì có cố gắng thế nào cũng vô nghĩa
Nếu được ví dụ, “Sit On Problem” được ví như một người đang mang trên mình một cục tạ 10 ký nhưng họ cho rằng hoặc tưởng tượng rằng cục tạ đó nặng 100 ký. Thay vì cùng ngồi lại giải quyết vấn đề, họ chọn cách giấu/ lãng tránh vấn đề hoặc “truyền banh” qua từ người này đến người khác.
Đúng vậy, không ai sinh ra đã là nạn nhân. Tâm lý nạn nhân là một hành vi đã được học trong quá khứ, hoặc đôi khi chúng ta chưa đủ tự tin và quyết liệt để giải quyết vấn đề đến cùng.
Mình cũng từng như vậy.
Khi gặp những chuyện tồi tệ, chúng ta xứng đáng có được sự chia sẻ và đồng cảm. Nhưng bạn biết đó, lòng trắc ẩn của một người đều có giới hạn. Và khi sử dụng hết niềm tin trắc ẩn đó, thì sự đồng cảm sẽ trở thành sự khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến mối quan hệ đồng nghiệp.
Điều quan trọng là chúng ta phải tìm cách rút ngắn khoảng Gap đó dần, từ đó chúng ta sẽ tự tin, có trách nhiệm và có được sự tin tưởng hơn với những gì mình đang làm.
Hãy bắt đầu bằng những việc đơn giản bằng cách nói, viết hoặc chia sẻ với những người xung quanh. Nhờ đó, nhận thức của chúng ta sẽ thay đổi trong việc giải quyết vấn đề. NHƯNG, chỉ thế thôi thì chưa đủ!
Nếu bạn đang Sit On Problem cho một vấn đề nào đó, hãy bắt đầu
✅ Suy nghĩ như một người Partner, một người Owner, thay vì chỉ làm việc như một Task-Doer.
✅ Thay góc nhìn từ việc “người khác phải…” thành “tôi có thể…”.
✅ Xây dựng mạng lưới network có thể hỗ trợ bạn.
Đối với các vấn đề bạn không thể tự giải quyết, hãy bắt đầu bằng việc tìm kiếm những người Alliance (đồng minh), để giúp bạn có những góc nhìn tốt hơn, hay thậm chí là cho bạn quan sát cách giải quyết của họ trước.
✅ Sau cùng là mỗi việc làm được/ hay không làm được, bạn đều rút ra được nguyên nhân gốc rễ của vấn đề đó và lượm lặt kinh nghiệm cho hành trình tiếp theo.
Nếu bạn đang gặp phải đối diện với một teammate “Victim”, hãy bắt đầu giúp họ bằng cách:
✅ Trao đổi dựa vào mục tiêu công việc thay vì checklist công việc.
✅ Review sự hiệu quả dựa trên goal ban đầu đã thống nhất thay vì áp đặt những tiêu chuẩn/ kinh nghiệm/ mong muốn cá nhân.
✅ Bắt đầu có những Record, đo lường Accountability (tiến độ) một cách thường xuyên.
✅ Be a role model - thay vì kể lể, đặt vấn đề thì lao vào giải quyết rốp rẻng và cho bạn đó cơ hội được quan sát.
✅ Chỉ ra những sai lầm trong logic của họ và khuyến khích họ lựa chọn và ra quyết định tốt hơn.
Lần sau khi gặp khó khăn, hãy dừng lại và hỏi bản thân mình: Liệu mình có đang nhìn nhận vấn đề như nạn nhân hay như người giải quyết vấn đề? Và hãy thử thay đổi thái độ từ Reactive (Phản hồi) sang Proactive (Chủ động giải quyết)
Ngoài ra, mọi người còn những cách nào khác hãy thả comment cho Lá Nhỏ học tập nha ^^
Đây chính xác là điều Quỳnh đang gặp phải luôn Thảo ơi. 1 vài cái stuck ko giải quyết, khiến cho nó chồng chéo lên nhau và trở thành nỗi khúc mắc, hiểu nhầm rất phức tạp. Đọc bài của Thảo mới khiến Q nhận ra Q đang có victim mindset (trước đâyQ nghĩ đó là vde mình ko giải quyết đc nên ko nghĩ tới hướng xử lý). Cảm ơn Thảo nhiều. Nice writing! Keep the good work nhá.